Analisa Terhadap Rencana “Islamict Responses to Globalization : Cultural Conflict In Egypt, Algeria and Malaysia”
PEMBUKAAN
Rencana yang ditulis oleh Paul M. Lubeck ini yang bertajuk “Islamict Responses to Globalization : Cultural Conflict In Egypt, Algeria and Malaysia” ditulis berkaitan dengan kesan globalisasi dan pembangunan ekonomi terhadap negara-negara Islam ataupun negara yang majoritinya adalah masyarakat beragama Islam dengan membuat perbandingan di antara tiga buah negara iaitu Mesir dan Algeria yang dilihat menghadapi konflik yang tinggi manakala Malaysia pula dilihat sebagai sebuah negara yang mempunyai konflik yang rendah.
Penulis menyatakan bahawa tidak semua negara dan masyarakat dengan majoriti umat Islam mempunyai sejarah dan pengalaman yang sama dalam konflik yang melibatkan agama, etnik ataupun kaum. Pertembungan kaum tetap berlaku namun ada yang terkawal dengan baik tetapi ada juga yang memberikan kesan yang buruk kepada pemerintah dan rakyat terutamanya kpada gerakan Islam yang wujud dalam sesebuah negara. Penulis memberikan tiga faktor yang dilihat sebagai faktor utama terhadap perkembangan konflik bersama ini iaitu yang pertamanya adalah proses globalisasi termasuklah struktur ekonomi Fordist, liberalisasi ekonomi dan polisi perubahan struktural. Keduanya, adalah kapasiti pembangunan negara dan yang ketiganya adalah yang berkaitan dengan sejarah institusi dan gerakan Islam.
Semasa zaman menuntut kemerdekaan dikatakan bahawa negara yang majoritinya orang Islam mempunyai pelbagai pendekatan, ideologi dan asas sosial yang pelbagai di antara undang-undang awam dan tentera namun pada asasnya ia tetap berifat autoritarian (paksaan). Kadang-kadang rejim sekular berdasarkan kepada ketenteraan seperti di Mesir, Libya, Mali Nigeria, Niger, Algeria, Indonesia dan Sudan manakala yang lainnya berpusat seperti Ba’athists seperti di Tunisia, Iraq, Syiria dan Senegal. Akhirnya, pembinaan satu pergabungan semasa pemerintahan secara tidak langsung yang dibentuk melalui monarki autokratik yang bergabung dengan bantuan teknikal barat. Kuwait, Brunei, United Arab Emirates, Jordan, Morocco, and Saudi Arabia dikategorikan sebagai negara Islam manakala Jordan, Turki, Malaysia dan Pakistan dikategorikan sebagai negara semi demokratik.
Program Penyelarasan Struktur (SAPs) diperkenalkan untuk membantu negara-negara yang ingin membuat reformasi ekonomi liberal seperti yang dilakukan oleh Kesatuan Soviet. Negara-negara autokratik seperti Magribi dan Indonesia berjaya menguruskan SAP dengan jayanya. Walaupun teori ortodok liberal mempertikaikan ekonomi terbaik dan politik liberal tidak dapat dipisahkan namun dalam perlaksanaan ia masih terlalu jauh untuk mencapai matlamatnya. Terdapat dua fasa liberal ekonomi semasa perang dunia kedua iaitu yang pertamanya fasa pertama daripada tahun 1945 sehingga 1971-1974, hasil daripada gerakan dan pencapaian kemerdekaan negara-negara majoriti Islam. Manakala fasa kedua bermula pada 1973-1974 dengan revolusi harga OPEC dan berakhir sehingga 1979 -1982.
Bagi fasa pertama, Ini adalah zaman perkembangan ekonomi yang stabil, kehendak pengurusan dan peningkatan pendapatan, tukaran mata wang yang kukuh. Paling penting, “golden age of capitalism” berdasarkan kepada harga minyak yang rendah dan stabil yang diimport daripada negara majoriti muslim. Paling utama kepada negara Islam, globalisasi ekonomi, masyarakat dan budaya adalah membunuh kerajaan, industri mengimport, mengurangkan kuasa autonomi ekonomi Negara, menghakis kesetiaan negara dan budaya. Industri Pembuat-Eksport (EOI) dalam fesyen seperti Singapura, Korea, Malaysia, and Thailand.
Bagi negara majoriti umat Islam, fasa kedua bermula pada 1973-1974 dengan revolusi harga OPEC dan berakhir sehingga 1979-1982. Di barat, ini adalah masa ekonomi antarabangsa yang tidak stabil, infalsi yang tidak terkawal, pendapatan sebenar dinafikan dan pembubaran pakatan Keynesia. Tetapi ia juga telah dikenalpasti dengan pergerakan ke hadapan oleh negara yang mengeksport minyak. Malangnya, bukan hanya petroleum telah meningkat dengan mendadak pendapatan ekonomi golongan elit tetapi juga merendahkan komitmen mereka kepada skala yang lebih besar, kawalan-kerajaan, projek industri yang tidak ada daya saing, polisi makroekonomi yang tidak realistik seperti petukaran wang asing.
Setelah Khomeini menguasai revolusi Iran pada tahun 1979, peningkatan petroleum telah memberi kesan mendadak terhadap pembangunan Iran terhadap pelbagai aspek seperti pelaburan, pendidikan tinggi dan pendapatan luar jangka yang tidak pernah dirasai oleh negara majoriti umat Islam. Peningkatan mendadak ini menyebabkan hubungan sosial terganggu dan mencipta keadaan struktur terhadap pembangunan gerakan politik. Hasil minyak akan menaikkan pendapatan penduduk bandar dengan mendadak, galakkan pembinaan mendadak dan menaikkan kadar inflasi. Kesannya adalah penduduk luar bandar penghijrahan ke bandar, peningkatan pasaran di bandar, kenaikan gaji di bandar kerana persaingan. Projek di bandar semakin banyak dengan tenaga kurang mahir. Import makanan juga bertambah. Ekonomi Iran sebagai negara pertama revolusi Islam bertambah baik dengan mendadak dengan hasil minyak setelah dikuasai oleh barat.
Penulis cuba untuk menggambarkan bahawa politik Islam adalah wajah baru kepada nasionalis dunia ketiga. Sebagai contohnya Pakistan yang telah diiktiraf sebagai sebuah negara Islam dengan menyatakan bahawa Muslim adalah satu bangsa. Konflik adalah di antara mereka yang berjuang menegakkan negara Islam dan mereka yang ingin mengekalkan komuniti politik sekular. Tetapi kawasan majoriti muslim dalam negara sekular dihantui dengan korupsi dan dilemahkan dengan globalisasi dan liberalisasi tidak mampu menghalang populariti gerakan Islam. Tetapi Malaysia lebih berjaya mengatasi masalah ini.
Kesan negatif daripada peningkatan hasil petroleum dalam negara majoriti muslim dapat dikurangkan sekiranya kerajaan menguatkan kawalan seperti Syarikat Pohang Iron and Stell milik Korea sebagai contohnya di kawal oleh kerajaan dan ia adalah merupakan syarikat yang kedua terbesar di dunia dan harga paling effisien sebagai pengeluar besi waja termasuk kerja sama dengan USX di Carlifornia. Negara-negara OPEC sebaliknya disebabkan faktor birokrasi, rasuah dan ketidaksamarataan dalam ekonomi.
Pendapatan daripada hasil petroleum yang mendadak telah memberi kesan yang kurang baik kepada ekonomi. Perubahan mendadak tanpa amaran dalam pasaran antarabangsa memburukkan lagi keadaan. Kejatuhan harga petroleum dan peningkatan permintaan bantuan daripada negara muslim majoriti dalam tahun 1980an telah menyebabkan banyak kerosakan kepada program pembangunan. Arab Saudi juga diminta untuk mengurangkan program pembangunan yang diuruskan oleh institut kewangan barat.
Program membasmi kemiskinan daripada SAP dan aktiviti tempatan adalah menjadi kebiasaan dalam negara majoriti muslim dengan pelbagai ideologi politik (Magribi, Algeria, Mesir, Tunisia, Nigeria, Senegal, Pakistan, dan Jordan) namun apabila petroleum dijumpai di negara majoriti muslim, maka ia menarik minat golongan yang mendakwa mewakili rakyat memberi sokongan kepada kumpulan rakdikal Islam untuk kurangkan subsidi kerajaan, menghadkan pelaburan kerajaan dan memudaratkan golongan miskin dalam komuniti muslim.
Bukan sahaja SAP melanggar perjanjian seperti tanggungjawab kerajaan untuk memberi keperluan asas kepada orang miskin tetapi juga ketelusan terhadap kawalan asing (Kristian Barat atau Zionist) SAP mengesahkan kegagalan negara sekular untuk memperuntukkan keselamatan ekonomi seperti yang dijanjikan dalam projek pembangunan negara sekular. SAP dijadikan sebagai hujah oleh kumpulan militan Islam bahawa kegagalan negar sekular dan memberikan wajah baik kepada nasionalis Islam sebagai alternatif.
KONFLIK KOMMUNAL TINGGI : MESIR DAN ALGERIA
Dalam kes di Mesir, penulis cuba untuk menghuraikan konflik di atara regim Hosni Munarak dengan kaum minoriti Kristian Koptik. Kombinasi kejatuhan ekonomi, korupsi dan golongan islamis yang agak militan mahu menghapuskan regim mubarak. Krisis berlaku kerana pembangunan yang dilakukan tidak dapat meningkatkan taraf hidup dan demokrasi. Disebabkan sebelum itu Sadat menandatangani persetujuan dengan Israel sebanyak $2.1 billion bantuan tahunan amerika separuhnya untuk ketenteraaan, Mesir menjadi laluan atau hub kepada aktiviti AS di rantau tersebut. Populasi Mesir mencecah 60 juta rakyat, suku kepada rakyat di dunia arab. Rasuah di Mesir semakin bertambah manakala peluang pekerjaan berkurangan walaupun terdapat 100 ribu graduasi setiap tahun. Pembangunan dibuat seolah-olahnya Mesir adalah negara yang kaya tetapi rakyat tetap papa kedana. Kerajaan dan pemimpin kerajaan hidup mewah tetapi pembangunan untuk rakyat tidak seimbang.
Kerajaan yang dipimpin oleh Mubarak dilihat gagal dalam banyak perkara. Pertamanya, kerajaan Mesir cuba mengelak untuk melaksanakan reformasi yang perlu untuk menjana peluang pekerjaan dan menaikkan taraf hidup sejajar dengan populasi yang meningkat. Keduanya, Mubarak sukar utk melakukan penswastaan kerajaan. Ketiganya, Mubarak juga dikatakan mempunyai rekod hak asasi manusia yang buruk seperti kes tangkapan beramai-ramai suspek, diseksa dengan kerusi elektrik, suspek yang hilang tanpa dikesan dan penyeksaan tahanan tanpa belas kasihan. Kes pembunuhan seorang peguam hak asasi manusia, Abdel Harith Madani semasa di bawah tahanan polis menggambarkan regim Mubarak. Mubarak sememangnya dikritik oleh pelbagai pihak tentang kemanusiaan A Amnesty International, Human Rights Watch. Keempatnya, perlancongan Mesir berkurangan setelah berlakunya pembunuhan pelancong sedangkan perlancongan menjana lebih $2 billion sebelum perang teluk. Kelimanya, Mubarak menghadapi masalah korupsi dan kelemahan, hak asasi manusia yang dicabul oleh pihak berkuasa dan tidak beri ruang kepada standard hidup kepada majoriti.
Dalam kes Mesir ia masih bergantung kepada AS dalam sudut ekonomi dan lemah untuk menghadapi globalisasi. Konflik bersama akan berterusan melainkan satu anjakan secara menyeluruh dalam polisi dibuat, kemungkinan melalui revolusi atau semacam satu gerakan yang tak disangkamenyokong puak Islam yang mana kemudiannya memaksa AS untuk menerima regim Islam sebagai satu-satunya alternatif.
Negara sekular nasionalis kedua adalah Algeria yang mendapat kemerdekaan selepas perang am berdarah lebih 130 tahun. Disebabkan Algeria dijajah oleh Perancis maka Algeria terpaksa mengikut kaedah Perancis dan tidak ada sumber sejarah tersendiri. Bahasa, budaya etnik lebih mengikut Perancis. Peperangan untuk menyatukan undang-undang mempunyai sejarah yang panjang melibatkan pelbagai kumpulan termasuklah kumpulan Islam yang menentang Kolonial Perancis semasa gerakan kemerdekaaan. Peperangan di Algeria telah dilaporkan oleh regim bahawa lebih 30 ribu yang terkorban dan ramai yang menyebut 60 ribu. Sejak 1975 regim telah mengikut skrip yang sama dengan negara-negara pengeluar minyak yang rasuah, penambahan ketidakadilan, servis awam yang tidak effisien, penghijrahan yang tinggi ke Bandar dan industri semakin tinggi.
Tahun 70an dan 80an perkembangan populasi Algeria melebihi 3% sehingga kini terdapat 28 juta rakyatnya. Peningkatan ekonomi 5.2% pada tahun 1984 jatuh menjunam sebanyak -2.7% pada tahun 1988. Krisis ekonomi berpunca antaranya kehidupan mewah pemimpin negara. Kerajaan Algeria cuba untuk mengatasi masalah pembuangan pekerja dan krisis kewangan dengan menjalinkan hubungan Algeria dengan ekonomi global sehingga menyebabkan standard hidup dibandar dikurangkan, kurangkan kepunyaan komoditi asas, kurang pekerjaan untuk kelulusan menengah dan universiti. 200 orang mati akibat dibunuh akibat tidak mahu patuh perintah berkurung pada oktober 1988.
Kumpulan Islam menggunakan organisasi superiornya yang berpengkalan di masjis-masjid kawasan bandar, untuk melatih anak-anak muda dalam gerakan mereka sebagai persiapan menghadapi pilihanraya yang demokrasi. Islamist Salvaton Front (FIS) yang kini merupakan sebuah parti politik menang dalam pilihanraya Algeria dengan mendapat 54.7% undi.
FIS kemudiaanya diharamkan setelah kerajaan diambil alih oleh tentera dan menangkap ketua FIS Abassi Madani dan Ali ben Hadj dan FIS diharamkan pada Mac 1991. Peperangan terus berlaku di Algeria kerana semua pihak bertelagah tidak mahu menerima pelan damai. Bagaimanapun, dengan banyak undi yang berpihak kepada kumpulan Islam, general bersara Liamine Zeroul, sekular moderat dilantik sebagai Presiden. Beliau telah mengadakan dialog dengan kumpulan Islam dan membebaskan militan daripada penjara. Beliau juga berjaya memisahkan kumpulan Islam kepada dua iaitu kumpulan yang bersedia berunding dan kumpulan yang mahukan regim dijatuhkan. Pimpinan FIS hanya bersetuju jika Zeroul adakan dialog dengan pimpinan Islam dan menjadikan pilihanraya yang adil dan halal namun Zeroul menolak.
KONFLIK RENDAH : MALAYSIA
Penulis menyatakan bahawa kelemahan negara sekular adalah kesetiaan, kediktatoran, nepotisme, masalah moral rendah, rasuah dan kerjasama dengan negara barat. Regim sekular selalu sensitif dengan pandangan umum golongan Islam.
Di Malaysia, UMNO ditubuhkan oleh golongan pejuang Melayu yang bertujuan untuk mempertahankan hak milik Melayu ataupun Ketuanan Melayu terhadap pendatang China yang menguasai ekonomi. UMNO berjaya mengawal kerajaan daripada kumpulan elit China dan India sejak daripada zaman kemerdekaan lagi sehingga sekarang. Malaysia adalah sebuah negara yang menjadikan Islam sebagai agama rasmi tapi bukan sebuah negara Islam. Sultan adalah ketua agama dan berkuasa ke atas tanah.
ISA diwujudkan untuk menentang komunis tetapi akhirnya digunakan untuk menangkap pejuang parti politik yang bertentangan dengan parti pemerintah. Autoritarian yang sederhana menyebabkan UMNO masih terus berkuasa sehingga ke hari ini. Pada 13 Mei 1969 telah berlakunya rusuhan kaum di antara kaum Cina dan Melayu sehingga kerajaan terpaksa mewujudkan Dasar ekonomi Baru (DEB) yang dilaksanakan bermula tahun 1971 sehingga tahun 1991.
Tujuan DEB diwujudkan adalah untuk menghapuskan kemiskinan, menghapuskan jurang masyarakat dalam pekerjaan, pendidikan dan penyusunan semula masyarakat. Untuk mencapai perkara yang ketiga, agensi DEB dibentuk semula dengan pegagangan ekuiti korporat dengan sasaran ada tahun 1990, kaum bumiputra akan menguasai 30 peratus ekuiti negara. China dan India daripada 23.5 peratus ke 40 peratus, dan asing 60.7 kepada 30 peratus. Pencapaian DEB Malaysia dibandingkan dengan negara majoriti muslim yang lain adalah sangat membanggakan, Kawasan dagangan bebas (FTZ) diwujudkan untuk membuka peluang pekerjaan, menggalakan proses pemasangan akhir terutamanya elektrnik di Malaysia di mana orang China tempatan bekalkan kejuruteraan dan pekerja mahir.
Sejak tahun 1970an, selain daripada petroleum, getah, sawit dan balak untuk eksport, Malaysia telah beralih dariapda komoditi eksport kepada pembinaan barangan. Kerana peningkatan ini, Malaysia sedang menghadapi masalah kekurangan tenaga buruh terutamanya pekerja dalam bidang elektronik. Ini menyebabkan tarikan kepada pekerja asing seperti daripada Indonesia, Bangladesh, Filipina dan Thailand untuk datang bekerja di Malaysia dalam bidang perladangan, perkilangan dan pembuatan. UMNO telah melahirkan ramai golongan korporat daripada kalangan melayu dan China.
PAS sebuah parti Melayu-Islam mahukan sebuah negara Islam sejak 1951 lagi. PAS kritik DEB kerana tidak memberikan ruang kepada orang Islam yang bukan Melayu. PAS lebih didekati oleh ulama khususnya yang berada di utara semenanjung terutamanya di Kelantan yang dapat memerintah daripada tahun 1959 – 1977. ABIM pula muncul bersama Datuk Seri Anwar Bin Ibrahim sejak revolusi Iran dan gerakan Islam global.
ABIM berusaha untuk menukarkan kerajaan Malaysia yang sekular kepada negara Islam dengan membina sekolah, seminar, penerbitan dan kebajikan kepada ahli. PAS pula telah mentertai BN setelah peristiwa 13 Mei 1969 di atas semangat perpaduan, Anwar Ibrahim pula menyertai UMNO pada 1982 dan bertanding melawan calon PAS dalam pilihanraya umum. Strategi UMNO menarik Anwar Ibrahim berjaya dengan melahirkan ramai golongan seperti DSAI dalam UMNO. Namun, pelajar Malaysia di luar negara dilatih oleh kumpulan radikal Islam. Terdapat bukti bahawa pelajar-pelajar yang belajar di Barat dan Universiti Islam dilihat telah diajar dalam lingkungan Islam sehingga kerajaan terpaksa menghantar canselor ke luar negara untuk mengawal kebangkitan pelajar. Kumpulan persaudaraan Islam seperti Jamaah Islah Malaysia (JIM) dikatakan radikal dan terpelajar. Sebahagian besar ahlinya adalah professional. Tahun 1994 Dr Mahathir memerangi kumpulan Sufi iaitu Al-Arqam kerana memesongkan Islam dengan memaksa pimpinan Al-Arqam membuat pngakuan kesesatan mereka dalam satu sidang media. Kerajaan berjaya buktikan bahawa mereka menghapuskan ajaran sesat.
ANALISIS
Rencana yang ditulis oleh Paul M. Lubeck ini yang bertajuk “Islamict Responses ti Globalization : Cultural Conflict In Egypt, Algeria and Malaysia” adalah sebuah rencana yang mengupas berkaitan dengan masalah yang berlaku dalam masyarakat majmuk khususnya yang sedang dihadapi oleh tiga buah negara iaitu Mesir, Algeria dan Malaysia. Walaupun bukannya hanya tiga negara ini sahaja yang berhadapan dengan rakyat yang terdiri daripada pelbagai bangsa dan agama tetapi ia dipilih kerana berdasarkan kepada isu yang hampir sama tetapi penyelesaiannya diambil dalam keadaan yang berbeza. Sebagai contohnya adalah negara Pakistan yang telah diiktiraf sebagai sebuah negara Islam namun tetap juga berlaku konflik di antara mereka yang berjuang menegakkan negara Islam dan mereka yang ingin mengekalkan komuniti politik sekular.
Ada beberapa analisis yang boleh digunakan dalam isu yang dibincangkan ini termasuklah analisis yang diutarakan oleh Furnivall, Morris, Crowley dan Benedict, Van den Berghe, Arend Lijphart, Eric Nordlinger serta analisis Rabushka dan Shepsle. Analisis-analisis yang telah dibuat oleh mereka ini akan menentukan sejauh mana masyarakat majmuk dapat diaplikasikan kepada negara Mesir, Algeria dan Malaysia. Pemilihan ketiga-tiga negara tersebut untuk dijadikan contoh kepada kajiannya ini adalah berdasarkan kepada faktor-faktor yang membezakan di antaranya dan faktor-faktor yang perlu dilihat sebagai sebab-sebab mengapa konflik yang berlaku tinggi ataupun rendah kadarnya.
Timbul persoalan sama ada pertembungan yang berlaku di negara Mesir dan Algeria dapat dikategorikan sebagai pertembungan masyarakat majmuk kerana ia bukannya melibatkan pertembungan di antara kaum yang pastinya berbeza dengan Malaysia yang mempunyai ramai penduduk berbilang bangsa yang melibatkan kaum Melayu, kaum Cina dan kaum India yang mempunyai populasi yang banyak.
Merujuk kepada hasil kajian yang telah dilakukan oleh Morris, Crowley dan Benedict konsep masyarakat majmuk adalah pertamanya mereka membincangkan kewujudan fahaman berpuak-puakan ataupun perkelompokan di dalam kumpulan etnik atau ras. Keduanya, proses akulturasi majmuk menghasilkan suasana saling faham-memahami di antara kumpulan-kumpulan. Ketiganya, proses modenisasi dan perubahana ekonomi mewujudkan garisan-garisan pemisahan silang-melintang dan yang keempatnya wujud nilai-nilai yang dikongsi bersama.
Adakah Algeria dan Mesir merupakan sebuah negara masyarakat majmuk? M.G. Smith juga menyatakan bahawa satu masyarakat majmuk adalah satu unit dari sudut makna politik sahaja dan komuniti-komuniti terpisah diperintah oleh satu kerajaan. Justeru bagi Smith bahawa hanya apabila kuasa yang digunakan untuk menentukan peraturan dan keamanan di dalam masyarakat barulah ia layak untuk diistilahkan sebagai masyarakat majmuk. Ini secara tidak langsung dapat dinyatakan bahawa Smith tidak besetuju bahawa Algeria dan Mesir disebut sebagai satu masyarakat majmuk walaupun berlakunya pertembungan di antara kumpulan-kumpulan tertentu kerana bagi Smith masyarakat majmuk mestilah satu masyarakat yang terkawal dan aman di bawa satu kuasa pemerintah. Jika pandangan Berghe di ambil kira maka Algeria dan Mesir adalah sesuai dipanggil sebagai satu masyarakat majmuk. Begitu juga dengan pandangan Morris, Crowley dan Benedict bahawa konsep masyarakat majmuk adalah mereka membincangkan kewujudan fahaman berpuak-puakan ataupun perkelompokan di dalam kumpulan etnik atau ras. Justeru, Mesir dan Algeria sesuai diletakkan dalam kelompok masyarakat majmuk.
Bgitu juga dengan pandangan Cynthia H. Enloe yang telah mengemukakan tiga jenis suku bangsa tertentu. Pertamanya, suku bangsa yang berpuak-puak. Keduanya, suku bangsa kebangsaan yang dibahagikan kepada suku bangsa kebangsaan dari luar dan suku bangsa bumiputera. Ketiganya, suku bangsa ras baru asalnya.
Namun, bagi Van den Berghe berpandangan yang bertentangan dengan Smith terhadap penakrifan masyarakat majmuk. Berrghe beranggapan bahawa masyarakat majmuk yang unggul mestilah tidak ada kata sepakat, wujud pergaduhan di antara kumpulan, satu darjah yang tinggi wujud di antara kumpulan, pencapaian integrasi sosial melalui kekuasaan dan saling kebergantungan ekonomi dan yang kelimanya adalah dominasi politik oleh satu kumpulan terhadap kumpulan yang lain. Bermakna, Berghe menolak bahawa sekiranya masyarakat berbilang kaum yang harmoni tidak sepatutnya dipanggil sebagai masyarakat majmuk melainkan timbulnya perbalahan dan seumpamanya.
Arend Lijphart dalam analisisnya dalam mengkaji pendekatan negara yang mengamalkan demokrasi consociational menyebut bahawa demkorasi jenis ini melibatkan kerajaan yang ditubuhkan oleh gabungan elit yang terdiri daripada pelbagai kumpulan etnik yang perlu kepada perkongsian kuasa. Arend Lijphart mengklasifikasikan demokrasi consociational kepada empat kreteria iaitu yang pertamanya penubuhan gabungan pemimpin atau ketua semua kumpulan etnik yang penting dalam masyarakat majmuk. Keduanya, hak veto yang sama di antara kumpulan adalah penting untuk melindungi hak minoriti. Ketiganya, propotionalilty atau peruntukan dalam peratusan tertentu dalam aspek perwakilan politik, jawatan kerajaan, agihan peruntukan kewangan dari kerajaan dan seumpamanya. Keempatnya, kuasa autonomi yang diberikan kepada setiap kumpulan etnik untk menguruskan hal ehwal masing-masing.
Sebab itu, dalam memberikan contoh terhadap negara yang mengamalkan demokrasi consociational, Malaysia adalah negara yang cukup sesuai perkara ini. Sepertimana yang dijelaskan oleh Paul M. Lubeck dalam tulisannya ini, kerajaan yang dipimpin oleh BN telah mengambil tindakan yang drastik untuk memperkenalkan DEB ke dalam masyarakat kerana ia adalah satu pendekatan dan strategi untuk memastikan bahawa pertembungan di antara kaum yang melibatkan jurang ekonomi yang ketara di antara kaum Melayu dan Cina sehingga perbezaan ini menyebabkan peristiwa berdarah 13 Mei 1969 berlaku.
Begitu juga dengan pembahagian kuasa terhadap parti yang menganggotai parti kerajaan iaitu BN yang mana pengagihan kerusi dalam pilihanraya umum dan pengagihan jawatan dalam kerajaan telah dibuat berdasarkan kepada kedudukan komponen parti dalam BN.
Perkara ini juga disokong oleh teori Furnivall bahawa dalam keadaan keretakan dan pemisahan ini pergaduhan di antara kumpulan-kumpulan masyarakat majmuk sering kali berlaku disebabkan perebutan dan persaingan untuk memenangi kuasa-kuasa ekonomi dan politik. Bermakna, walaupun pengagihan kuasa politik telah dibuat dengan satu suara bersama namun ia belum menjamin bahawa kumpulan-kumpulan masyarakat majmuk akan berenti daripada mmbuat tuntutan tertentu yang memberikan kepentingan kepada kaum tersebut.
Dalam kes Malaysia analisis Rabushka dan Shepsle dapat digunakan kerana kedua-duanya menggunakan tahap intensiti garisan-garisan pemisah serata cara garisan-garisan tersebut mengakibatkan pergaduhan dan konflik politik. Rabushka dan Shepsle dalam kes kajian terhadap Malaysia telah memberikan lima peringkat paradigm perkembangan politik dala masyarakat majmuk sebelum kemerdekaan sebagai satu keadaan kerjasama anara kaum.
Konflik dilihat berlaku di dalam masyarakat majmuk namun apakah sebenarnya yang dimaksudkan dengan konflik yang dinyatakan oleh Paul M. Lubeck dalam kajiannya ini? Adakah dengan hanya berlakunya pertembungan maka ia sudah patut dipanggil konflik? Nordlinger menakrifkan bahawa konflik adalah sebagai meruncing apabila isu-isu yang dipertikaikan di anggap sebagai sangat penting yang mana melibatkan identiti sosial kumpulan dan sebagainya. Justeru pengawalan konflik perlu dilakukan dan Eric Nordlinger dalam kajiannya berkaitan dengan pengawalan konflik terhadap amalan-amalan pengawalan konflik terhadap beberapa buah negara berdasarkan kepada suasana politik negara tersebut.
Nordlinger menyatakan enam amalan pengawalan konflik iaitu gabungan parti pemerintah yang stabil seperti Malaysia dan Austria, keduanya adalah prinsip proportionality iaitu apabila pembahagian atau perkongsian sesuatu dilakukan secara berkadar atau seimbang antara kumpulan-kumpulan yang berkonflik seperti yang berlaku di Lubnan dan Belgium, ketiganya adalah veto yang sama atau mutual veto iaitu kuasa veto yang sama diberikan kepada setiap kumpulan yang berkonflik sepertimana yang diaplikasikan di Austria semasa pemerintahan Austria’s Grand Coalition daripada tahun 1945 sehingga 1966 secara meluas. Perkara yang keempat adalah tidak mempolitikkan sesuatu atas sebab tertentu (purposive depoliticization) untuk mengurangkan ketegangan dan konflik. Perkara yang ke lima adalah amalan-amalan lain seperti kompromi ataupun tolak ansur dan yang keenamnya adalah pemberian konsesi daripada kumpulan yang berkonflik tanpa mendapatkan sebarang konsesi ataupun balasan.
Mengikut pandangan Nordlinger dalam amalan yang sepatutnya digunakan oleh pemerintah untuk mengawal konflik perlu dilihat dan diaplikasikan dalam beberapa perkara. Jika dilihat daripada enam amalan tersebut, Malaysia adalah merupakan negara yang berjaya mengurangkan konflik dalam masyarakat dengan mengambil pendekatan dalam perkara yang keempat dan kelima. Keputusan bersama di kalangan parti pemerintah yang menyedari bahawa terdapat isu-isu yang sensitif yang sedang berlegar di dalam masyarakat seperti isu agama dan kaum yang dilihat akan menimbulkan ketegangan dalam masyarakat akan dielakkan daripada diperbincangkan.
Namun kawalan terhadap isu-isu tertentu sepertimana yang disebut oleh Nordlinger agar isu-isu sensitif yang berlegar di dalam masyarakat tidak dibincangkan tetap juga berlaku walaupun tidak sekerap yang ada termasuklah di Malaysia.
Jika dilihat kajian Nordlinger terhadap persoalan konflik ini, pemerintah Mesir tidak berupaya untuk mengawal konflik yang berlaku kerana tidak ada berlakunya kompromi di antara kerajaan dengan kumpulan-kumpulan yang menentang tetapi lebih menggunakan pendekatan yang keras terhadap pihak lawan. Sebagai buktinya, Mubarak mempunyai rekod hak asasi manusia yang buruk sepertimana yang dijelaskan di dalam rencana ini. Mubarak tidak menggunakan pendekatan kompromi dengan mana-mana kumpulan yang dilihat menentangnya sedangkan pendekatan seperti ini sudah tentu akan memberikan ruang yang lebih luas kepada kerajaan pimpinannya untuk mendapatkan kuasa pemerintahan dan mengurangkan tekanan daripada pihak penentang.
Begitu juga dengan Algeria yang mengambil pendekatan kekerasan sehingga berlakunya pembunuhan termasuklah pembunuhan 200 rakyat Algeria yang tidak mahu mematuhi perintah berkurung pada tahun 1988. Ditambah lagi dengan peperangan di Algeria yang mengorbankan seramai 30 ribu orang seperti mana yang dilaporkan oleh regim Algeria. Kemudian, berlakunya pula pengharaman terhadap FIS oleh kerajaan tentera pada bulan Mac 1991 setelah FIS menang dalam pusingan pertama pilihanraya Algeria. Bezanya, apabila liamine Zeroul dilantik menjadi Presiden Algeria, beliau cuba menggunakan pendekatan untuk berdialog dengan kumpulan penentang dan akhirnya berjaya memecahkan FIS kepada dua kumpulan kerana ada di antara kumpulan FIS tidak bersetuju dengan pendekatan yang ingin dicapai dengan Zeroul.
Daripada pelbagai pandangan sarjana ini, kita dapati bahawa tindakan yang dilakukan oleh pemerintah Mesir dan Algeria sememangnya telah menyebabkan konflik yang dihadapi cukup tinggi. Mesir yang dipimpin oleh Hosni Mubarak sememangnya telah gagal dalam banyak perkara dalam menyelesaikan masalah ataupun konflik yang dihadapi di Mesir sehingga ia telah membawa pemerintahan beliau masih terus ditentang oleh golongan pejuang Islam termasuklah melalui medan pilihanraya.
Algeria pula walaupun pada peringkat awalnya menggunakan kaedah kekerasan untuk menentang puak penentang sehingga tentera mengambil alih kuasa kerajaan namun mengubah pendekatan untuk mengadakan kompromi dan dialog bersama kumpulan FIS. Walaupun masih lagi terdapat penentangan daripada FIS tetapi pendekatan yang dilakukan oleh Zeroul berjaya mengurangkan ketengangan. Pendekatan seperti ini juga telah dilakukan oleh kerajaan Filifina di bawah pimpinan Aroyyo Machapagal, Perdana Menteri Filifina yang berani untuk mengadakan undingan dengan pejuang pembebasan Moro yang akhirnya kumpulan ini telah pecah kepada dua kumpulan yang mana salah satunya bersetuju dengan rundingan damai manakala kumpulan yang satu lagi tidak bersetuju malah mahukan pembebasan Moro diteruskan juga tanpa kompomi.
Kesimpulan
Berdasarkan kepada kajian yang dibuat oleh Paul M. Lubeck dalam tulisannya ini, konflik yang berlaku di dalam negara yang majoritinya umat Islam bukannya satu perkara yang kecil kerana ia melibatkan kebanyakkan negara-negara di dunia. Jika dilihat daripada puncanya adalah kerana kesan daripada penghasilan pengeluaran petroleum di dalam negara tersebut sehingga menyebabkan berlakunya peningkatan mendadak ekonomi negara. Peningkatan mendadak ini telah menyebabkan banyak pihak yang mahukan nikmat ekonomi yang dicapai oleh kerajaan dikongsi bersama rakyat dalam banyak aspek seperti pendidikan, kebajikan, peluang pekerjaan dan sebagainya.
Apabila kerajaan tidak berjaya menjalankan harapan rakyat maka timbul desakan dan bantahan dan membawa kepada penentangan daripada kumpulan-kumpulan lain sehingga parti pemerintah mengambil tindakan yang mahu memastikan bahawa kumpulan-kumpulan penentang ini dilemahkan seterusnya menstabilkan kerajaan yang ada.
Pendekatan yang diambil oleh Mesir dan Algeria dikategorikan sebagai pendekatan yang menghasilkan konflik yang tinggi manakala pendekatan yang diambil oleh Malaysia adalah pendekatan yang menghasilkan konflik yang rendah. Bermakna, persoalan berkaitan dengan masyarakat majmuk yang pastinya akan menghadapi pelbagai kumpulan yang mempunyai agenda tersendiri sukar untuk dinafikan namun ia pasti dapat dielakkan sekiranya pemerintah bijak untuk mengunakan pendekatan seperti mana yang telah diterangkan di dalam analisis ini mengikut pandangan pakar-pakar dalam bidang masyarakat majmuk.
Namun, tidak semua pendekatan tersebut sesuai dengan keadaan yang berlaku di dalam sesebuah negara kerana ia bergantung juga dengan komposisi kaum dan komposisi kumpulan-kumpulan tertentu. Di Malaysia, pendekatan yang dibuat lebih mudah untuk diaplikasikan kerana ia melibatkan tiga kaum yang berbeza iaitu Melayu, Cina dan India manakala di Mesir pula ia melibatkan kaum yang sama tetapi mempunyai ideologi yang berbeza.
Walaupun realitinya bukanlah perkara yang mudah untuk mengatasi masalah dalam masyarakat majmuk namun usaha perlu dibuat dan diteruskan agar pertembungan yang berlaku dapat dikurangkan ke tahap yang paling minima.
Read more...
Rencana yang ditulis oleh Paul M. Lubeck ini yang bertajuk “Islamict Responses to Globalization : Cultural Conflict In Egypt, Algeria and Malaysia” ditulis berkaitan dengan kesan globalisasi dan pembangunan ekonomi terhadap negara-negara Islam ataupun negara yang majoritinya adalah masyarakat beragama Islam dengan membuat perbandingan di antara tiga buah negara iaitu Mesir dan Algeria yang dilihat menghadapi konflik yang tinggi manakala Malaysia pula dilihat sebagai sebuah negara yang mempunyai konflik yang rendah.
Penulis menyatakan bahawa tidak semua negara dan masyarakat dengan majoriti umat Islam mempunyai sejarah dan pengalaman yang sama dalam konflik yang melibatkan agama, etnik ataupun kaum. Pertembungan kaum tetap berlaku namun ada yang terkawal dengan baik tetapi ada juga yang memberikan kesan yang buruk kepada pemerintah dan rakyat terutamanya kpada gerakan Islam yang wujud dalam sesebuah negara. Penulis memberikan tiga faktor yang dilihat sebagai faktor utama terhadap perkembangan konflik bersama ini iaitu yang pertamanya adalah proses globalisasi termasuklah struktur ekonomi Fordist, liberalisasi ekonomi dan polisi perubahan struktural. Keduanya, adalah kapasiti pembangunan negara dan yang ketiganya adalah yang berkaitan dengan sejarah institusi dan gerakan Islam.
Semasa zaman menuntut kemerdekaan dikatakan bahawa negara yang majoritinya orang Islam mempunyai pelbagai pendekatan, ideologi dan asas sosial yang pelbagai di antara undang-undang awam dan tentera namun pada asasnya ia tetap berifat autoritarian (paksaan). Kadang-kadang rejim sekular berdasarkan kepada ketenteraan seperti di Mesir, Libya, Mali Nigeria, Niger, Algeria, Indonesia dan Sudan manakala yang lainnya berpusat seperti Ba’athists seperti di Tunisia, Iraq, Syiria dan Senegal. Akhirnya, pembinaan satu pergabungan semasa pemerintahan secara tidak langsung yang dibentuk melalui monarki autokratik yang bergabung dengan bantuan teknikal barat. Kuwait, Brunei, United Arab Emirates, Jordan, Morocco, and Saudi Arabia dikategorikan sebagai negara Islam manakala Jordan, Turki, Malaysia dan Pakistan dikategorikan sebagai negara semi demokratik.
Program Penyelarasan Struktur (SAPs) diperkenalkan untuk membantu negara-negara yang ingin membuat reformasi ekonomi liberal seperti yang dilakukan oleh Kesatuan Soviet. Negara-negara autokratik seperti Magribi dan Indonesia berjaya menguruskan SAP dengan jayanya. Walaupun teori ortodok liberal mempertikaikan ekonomi terbaik dan politik liberal tidak dapat dipisahkan namun dalam perlaksanaan ia masih terlalu jauh untuk mencapai matlamatnya. Terdapat dua fasa liberal ekonomi semasa perang dunia kedua iaitu yang pertamanya fasa pertama daripada tahun 1945 sehingga 1971-1974, hasil daripada gerakan dan pencapaian kemerdekaan negara-negara majoriti Islam. Manakala fasa kedua bermula pada 1973-1974 dengan revolusi harga OPEC dan berakhir sehingga 1979 -1982.
Bagi fasa pertama, Ini adalah zaman perkembangan ekonomi yang stabil, kehendak pengurusan dan peningkatan pendapatan, tukaran mata wang yang kukuh. Paling penting, “golden age of capitalism” berdasarkan kepada harga minyak yang rendah dan stabil yang diimport daripada negara majoriti muslim. Paling utama kepada negara Islam, globalisasi ekonomi, masyarakat dan budaya adalah membunuh kerajaan, industri mengimport, mengurangkan kuasa autonomi ekonomi Negara, menghakis kesetiaan negara dan budaya. Industri Pembuat-Eksport (EOI) dalam fesyen seperti Singapura, Korea, Malaysia, and Thailand.
Bagi negara majoriti umat Islam, fasa kedua bermula pada 1973-1974 dengan revolusi harga OPEC dan berakhir sehingga 1979-1982. Di barat, ini adalah masa ekonomi antarabangsa yang tidak stabil, infalsi yang tidak terkawal, pendapatan sebenar dinafikan dan pembubaran pakatan Keynesia. Tetapi ia juga telah dikenalpasti dengan pergerakan ke hadapan oleh negara yang mengeksport minyak. Malangnya, bukan hanya petroleum telah meningkat dengan mendadak pendapatan ekonomi golongan elit tetapi juga merendahkan komitmen mereka kepada skala yang lebih besar, kawalan-kerajaan, projek industri yang tidak ada daya saing, polisi makroekonomi yang tidak realistik seperti petukaran wang asing.
Setelah Khomeini menguasai revolusi Iran pada tahun 1979, peningkatan petroleum telah memberi kesan mendadak terhadap pembangunan Iran terhadap pelbagai aspek seperti pelaburan, pendidikan tinggi dan pendapatan luar jangka yang tidak pernah dirasai oleh negara majoriti umat Islam. Peningkatan mendadak ini menyebabkan hubungan sosial terganggu dan mencipta keadaan struktur terhadap pembangunan gerakan politik. Hasil minyak akan menaikkan pendapatan penduduk bandar dengan mendadak, galakkan pembinaan mendadak dan menaikkan kadar inflasi. Kesannya adalah penduduk luar bandar penghijrahan ke bandar, peningkatan pasaran di bandar, kenaikan gaji di bandar kerana persaingan. Projek di bandar semakin banyak dengan tenaga kurang mahir. Import makanan juga bertambah. Ekonomi Iran sebagai negara pertama revolusi Islam bertambah baik dengan mendadak dengan hasil minyak setelah dikuasai oleh barat.
Penulis cuba untuk menggambarkan bahawa politik Islam adalah wajah baru kepada nasionalis dunia ketiga. Sebagai contohnya Pakistan yang telah diiktiraf sebagai sebuah negara Islam dengan menyatakan bahawa Muslim adalah satu bangsa. Konflik adalah di antara mereka yang berjuang menegakkan negara Islam dan mereka yang ingin mengekalkan komuniti politik sekular. Tetapi kawasan majoriti muslim dalam negara sekular dihantui dengan korupsi dan dilemahkan dengan globalisasi dan liberalisasi tidak mampu menghalang populariti gerakan Islam. Tetapi Malaysia lebih berjaya mengatasi masalah ini.
Kesan negatif daripada peningkatan hasil petroleum dalam negara majoriti muslim dapat dikurangkan sekiranya kerajaan menguatkan kawalan seperti Syarikat Pohang Iron and Stell milik Korea sebagai contohnya di kawal oleh kerajaan dan ia adalah merupakan syarikat yang kedua terbesar di dunia dan harga paling effisien sebagai pengeluar besi waja termasuk kerja sama dengan USX di Carlifornia. Negara-negara OPEC sebaliknya disebabkan faktor birokrasi, rasuah dan ketidaksamarataan dalam ekonomi.
Pendapatan daripada hasil petroleum yang mendadak telah memberi kesan yang kurang baik kepada ekonomi. Perubahan mendadak tanpa amaran dalam pasaran antarabangsa memburukkan lagi keadaan. Kejatuhan harga petroleum dan peningkatan permintaan bantuan daripada negara muslim majoriti dalam tahun 1980an telah menyebabkan banyak kerosakan kepada program pembangunan. Arab Saudi juga diminta untuk mengurangkan program pembangunan yang diuruskan oleh institut kewangan barat.
Program membasmi kemiskinan daripada SAP dan aktiviti tempatan adalah menjadi kebiasaan dalam negara majoriti muslim dengan pelbagai ideologi politik (Magribi, Algeria, Mesir, Tunisia, Nigeria, Senegal, Pakistan, dan Jordan) namun apabila petroleum dijumpai di negara majoriti muslim, maka ia menarik minat golongan yang mendakwa mewakili rakyat memberi sokongan kepada kumpulan rakdikal Islam untuk kurangkan subsidi kerajaan, menghadkan pelaburan kerajaan dan memudaratkan golongan miskin dalam komuniti muslim.
Bukan sahaja SAP melanggar perjanjian seperti tanggungjawab kerajaan untuk memberi keperluan asas kepada orang miskin tetapi juga ketelusan terhadap kawalan asing (Kristian Barat atau Zionist) SAP mengesahkan kegagalan negara sekular untuk memperuntukkan keselamatan ekonomi seperti yang dijanjikan dalam projek pembangunan negara sekular. SAP dijadikan sebagai hujah oleh kumpulan militan Islam bahawa kegagalan negar sekular dan memberikan wajah baik kepada nasionalis Islam sebagai alternatif.
KONFLIK KOMMUNAL TINGGI : MESIR DAN ALGERIA
Dalam kes di Mesir, penulis cuba untuk menghuraikan konflik di atara regim Hosni Munarak dengan kaum minoriti Kristian Koptik. Kombinasi kejatuhan ekonomi, korupsi dan golongan islamis yang agak militan mahu menghapuskan regim mubarak. Krisis berlaku kerana pembangunan yang dilakukan tidak dapat meningkatkan taraf hidup dan demokrasi. Disebabkan sebelum itu Sadat menandatangani persetujuan dengan Israel sebanyak $2.1 billion bantuan tahunan amerika separuhnya untuk ketenteraaan, Mesir menjadi laluan atau hub kepada aktiviti AS di rantau tersebut. Populasi Mesir mencecah 60 juta rakyat, suku kepada rakyat di dunia arab. Rasuah di Mesir semakin bertambah manakala peluang pekerjaan berkurangan walaupun terdapat 100 ribu graduasi setiap tahun. Pembangunan dibuat seolah-olahnya Mesir adalah negara yang kaya tetapi rakyat tetap papa kedana. Kerajaan dan pemimpin kerajaan hidup mewah tetapi pembangunan untuk rakyat tidak seimbang.
Kerajaan yang dipimpin oleh Mubarak dilihat gagal dalam banyak perkara. Pertamanya, kerajaan Mesir cuba mengelak untuk melaksanakan reformasi yang perlu untuk menjana peluang pekerjaan dan menaikkan taraf hidup sejajar dengan populasi yang meningkat. Keduanya, Mubarak sukar utk melakukan penswastaan kerajaan. Ketiganya, Mubarak juga dikatakan mempunyai rekod hak asasi manusia yang buruk seperti kes tangkapan beramai-ramai suspek, diseksa dengan kerusi elektrik, suspek yang hilang tanpa dikesan dan penyeksaan tahanan tanpa belas kasihan. Kes pembunuhan seorang peguam hak asasi manusia, Abdel Harith Madani semasa di bawah tahanan polis menggambarkan regim Mubarak. Mubarak sememangnya dikritik oleh pelbagai pihak tentang kemanusiaan A Amnesty International, Human Rights Watch. Keempatnya, perlancongan Mesir berkurangan setelah berlakunya pembunuhan pelancong sedangkan perlancongan menjana lebih $2 billion sebelum perang teluk. Kelimanya, Mubarak menghadapi masalah korupsi dan kelemahan, hak asasi manusia yang dicabul oleh pihak berkuasa dan tidak beri ruang kepada standard hidup kepada majoriti.
Dalam kes Mesir ia masih bergantung kepada AS dalam sudut ekonomi dan lemah untuk menghadapi globalisasi. Konflik bersama akan berterusan melainkan satu anjakan secara menyeluruh dalam polisi dibuat, kemungkinan melalui revolusi atau semacam satu gerakan yang tak disangkamenyokong puak Islam yang mana kemudiannya memaksa AS untuk menerima regim Islam sebagai satu-satunya alternatif.
Negara sekular nasionalis kedua adalah Algeria yang mendapat kemerdekaan selepas perang am berdarah lebih 130 tahun. Disebabkan Algeria dijajah oleh Perancis maka Algeria terpaksa mengikut kaedah Perancis dan tidak ada sumber sejarah tersendiri. Bahasa, budaya etnik lebih mengikut Perancis. Peperangan untuk menyatukan undang-undang mempunyai sejarah yang panjang melibatkan pelbagai kumpulan termasuklah kumpulan Islam yang menentang Kolonial Perancis semasa gerakan kemerdekaaan. Peperangan di Algeria telah dilaporkan oleh regim bahawa lebih 30 ribu yang terkorban dan ramai yang menyebut 60 ribu. Sejak 1975 regim telah mengikut skrip yang sama dengan negara-negara pengeluar minyak yang rasuah, penambahan ketidakadilan, servis awam yang tidak effisien, penghijrahan yang tinggi ke Bandar dan industri semakin tinggi.
Tahun 70an dan 80an perkembangan populasi Algeria melebihi 3% sehingga kini terdapat 28 juta rakyatnya. Peningkatan ekonomi 5.2% pada tahun 1984 jatuh menjunam sebanyak -2.7% pada tahun 1988. Krisis ekonomi berpunca antaranya kehidupan mewah pemimpin negara. Kerajaan Algeria cuba untuk mengatasi masalah pembuangan pekerja dan krisis kewangan dengan menjalinkan hubungan Algeria dengan ekonomi global sehingga menyebabkan standard hidup dibandar dikurangkan, kurangkan kepunyaan komoditi asas, kurang pekerjaan untuk kelulusan menengah dan universiti. 200 orang mati akibat dibunuh akibat tidak mahu patuh perintah berkurung pada oktober 1988.
Kumpulan Islam menggunakan organisasi superiornya yang berpengkalan di masjis-masjid kawasan bandar, untuk melatih anak-anak muda dalam gerakan mereka sebagai persiapan menghadapi pilihanraya yang demokrasi. Islamist Salvaton Front (FIS) yang kini merupakan sebuah parti politik menang dalam pilihanraya Algeria dengan mendapat 54.7% undi.
FIS kemudiaanya diharamkan setelah kerajaan diambil alih oleh tentera dan menangkap ketua FIS Abassi Madani dan Ali ben Hadj dan FIS diharamkan pada Mac 1991. Peperangan terus berlaku di Algeria kerana semua pihak bertelagah tidak mahu menerima pelan damai. Bagaimanapun, dengan banyak undi yang berpihak kepada kumpulan Islam, general bersara Liamine Zeroul, sekular moderat dilantik sebagai Presiden. Beliau telah mengadakan dialog dengan kumpulan Islam dan membebaskan militan daripada penjara. Beliau juga berjaya memisahkan kumpulan Islam kepada dua iaitu kumpulan yang bersedia berunding dan kumpulan yang mahukan regim dijatuhkan. Pimpinan FIS hanya bersetuju jika Zeroul adakan dialog dengan pimpinan Islam dan menjadikan pilihanraya yang adil dan halal namun Zeroul menolak.
KONFLIK RENDAH : MALAYSIA
Penulis menyatakan bahawa kelemahan negara sekular adalah kesetiaan, kediktatoran, nepotisme, masalah moral rendah, rasuah dan kerjasama dengan negara barat. Regim sekular selalu sensitif dengan pandangan umum golongan Islam.
Di Malaysia, UMNO ditubuhkan oleh golongan pejuang Melayu yang bertujuan untuk mempertahankan hak milik Melayu ataupun Ketuanan Melayu terhadap pendatang China yang menguasai ekonomi. UMNO berjaya mengawal kerajaan daripada kumpulan elit China dan India sejak daripada zaman kemerdekaan lagi sehingga sekarang. Malaysia adalah sebuah negara yang menjadikan Islam sebagai agama rasmi tapi bukan sebuah negara Islam. Sultan adalah ketua agama dan berkuasa ke atas tanah.
ISA diwujudkan untuk menentang komunis tetapi akhirnya digunakan untuk menangkap pejuang parti politik yang bertentangan dengan parti pemerintah. Autoritarian yang sederhana menyebabkan UMNO masih terus berkuasa sehingga ke hari ini. Pada 13 Mei 1969 telah berlakunya rusuhan kaum di antara kaum Cina dan Melayu sehingga kerajaan terpaksa mewujudkan Dasar ekonomi Baru (DEB) yang dilaksanakan bermula tahun 1971 sehingga tahun 1991.
Tujuan DEB diwujudkan adalah untuk menghapuskan kemiskinan, menghapuskan jurang masyarakat dalam pekerjaan, pendidikan dan penyusunan semula masyarakat. Untuk mencapai perkara yang ketiga, agensi DEB dibentuk semula dengan pegagangan ekuiti korporat dengan sasaran ada tahun 1990, kaum bumiputra akan menguasai 30 peratus ekuiti negara. China dan India daripada 23.5 peratus ke 40 peratus, dan asing 60.7 kepada 30 peratus. Pencapaian DEB Malaysia dibandingkan dengan negara majoriti muslim yang lain adalah sangat membanggakan, Kawasan dagangan bebas (FTZ) diwujudkan untuk membuka peluang pekerjaan, menggalakan proses pemasangan akhir terutamanya elektrnik di Malaysia di mana orang China tempatan bekalkan kejuruteraan dan pekerja mahir.
Sejak tahun 1970an, selain daripada petroleum, getah, sawit dan balak untuk eksport, Malaysia telah beralih dariapda komoditi eksport kepada pembinaan barangan. Kerana peningkatan ini, Malaysia sedang menghadapi masalah kekurangan tenaga buruh terutamanya pekerja dalam bidang elektronik. Ini menyebabkan tarikan kepada pekerja asing seperti daripada Indonesia, Bangladesh, Filipina dan Thailand untuk datang bekerja di Malaysia dalam bidang perladangan, perkilangan dan pembuatan. UMNO telah melahirkan ramai golongan korporat daripada kalangan melayu dan China.
PAS sebuah parti Melayu-Islam mahukan sebuah negara Islam sejak 1951 lagi. PAS kritik DEB kerana tidak memberikan ruang kepada orang Islam yang bukan Melayu. PAS lebih didekati oleh ulama khususnya yang berada di utara semenanjung terutamanya di Kelantan yang dapat memerintah daripada tahun 1959 – 1977. ABIM pula muncul bersama Datuk Seri Anwar Bin Ibrahim sejak revolusi Iran dan gerakan Islam global.
ABIM berusaha untuk menukarkan kerajaan Malaysia yang sekular kepada negara Islam dengan membina sekolah, seminar, penerbitan dan kebajikan kepada ahli. PAS pula telah mentertai BN setelah peristiwa 13 Mei 1969 di atas semangat perpaduan, Anwar Ibrahim pula menyertai UMNO pada 1982 dan bertanding melawan calon PAS dalam pilihanraya umum. Strategi UMNO menarik Anwar Ibrahim berjaya dengan melahirkan ramai golongan seperti DSAI dalam UMNO. Namun, pelajar Malaysia di luar negara dilatih oleh kumpulan radikal Islam. Terdapat bukti bahawa pelajar-pelajar yang belajar di Barat dan Universiti Islam dilihat telah diajar dalam lingkungan Islam sehingga kerajaan terpaksa menghantar canselor ke luar negara untuk mengawal kebangkitan pelajar. Kumpulan persaudaraan Islam seperti Jamaah Islah Malaysia (JIM) dikatakan radikal dan terpelajar. Sebahagian besar ahlinya adalah professional. Tahun 1994 Dr Mahathir memerangi kumpulan Sufi iaitu Al-Arqam kerana memesongkan Islam dengan memaksa pimpinan Al-Arqam membuat pngakuan kesesatan mereka dalam satu sidang media. Kerajaan berjaya buktikan bahawa mereka menghapuskan ajaran sesat.
ANALISIS
Rencana yang ditulis oleh Paul M. Lubeck ini yang bertajuk “Islamict Responses ti Globalization : Cultural Conflict In Egypt, Algeria and Malaysia” adalah sebuah rencana yang mengupas berkaitan dengan masalah yang berlaku dalam masyarakat majmuk khususnya yang sedang dihadapi oleh tiga buah negara iaitu Mesir, Algeria dan Malaysia. Walaupun bukannya hanya tiga negara ini sahaja yang berhadapan dengan rakyat yang terdiri daripada pelbagai bangsa dan agama tetapi ia dipilih kerana berdasarkan kepada isu yang hampir sama tetapi penyelesaiannya diambil dalam keadaan yang berbeza. Sebagai contohnya adalah negara Pakistan yang telah diiktiraf sebagai sebuah negara Islam namun tetap juga berlaku konflik di antara mereka yang berjuang menegakkan negara Islam dan mereka yang ingin mengekalkan komuniti politik sekular.
Ada beberapa analisis yang boleh digunakan dalam isu yang dibincangkan ini termasuklah analisis yang diutarakan oleh Furnivall, Morris, Crowley dan Benedict, Van den Berghe, Arend Lijphart, Eric Nordlinger serta analisis Rabushka dan Shepsle. Analisis-analisis yang telah dibuat oleh mereka ini akan menentukan sejauh mana masyarakat majmuk dapat diaplikasikan kepada negara Mesir, Algeria dan Malaysia. Pemilihan ketiga-tiga negara tersebut untuk dijadikan contoh kepada kajiannya ini adalah berdasarkan kepada faktor-faktor yang membezakan di antaranya dan faktor-faktor yang perlu dilihat sebagai sebab-sebab mengapa konflik yang berlaku tinggi ataupun rendah kadarnya.
Timbul persoalan sama ada pertembungan yang berlaku di negara Mesir dan Algeria dapat dikategorikan sebagai pertembungan masyarakat majmuk kerana ia bukannya melibatkan pertembungan di antara kaum yang pastinya berbeza dengan Malaysia yang mempunyai ramai penduduk berbilang bangsa yang melibatkan kaum Melayu, kaum Cina dan kaum India yang mempunyai populasi yang banyak.
Merujuk kepada hasil kajian yang telah dilakukan oleh Morris, Crowley dan Benedict konsep masyarakat majmuk adalah pertamanya mereka membincangkan kewujudan fahaman berpuak-puakan ataupun perkelompokan di dalam kumpulan etnik atau ras. Keduanya, proses akulturasi majmuk menghasilkan suasana saling faham-memahami di antara kumpulan-kumpulan. Ketiganya, proses modenisasi dan perubahana ekonomi mewujudkan garisan-garisan pemisahan silang-melintang dan yang keempatnya wujud nilai-nilai yang dikongsi bersama.
Adakah Algeria dan Mesir merupakan sebuah negara masyarakat majmuk? M.G. Smith juga menyatakan bahawa satu masyarakat majmuk adalah satu unit dari sudut makna politik sahaja dan komuniti-komuniti terpisah diperintah oleh satu kerajaan. Justeru bagi Smith bahawa hanya apabila kuasa yang digunakan untuk menentukan peraturan dan keamanan di dalam masyarakat barulah ia layak untuk diistilahkan sebagai masyarakat majmuk. Ini secara tidak langsung dapat dinyatakan bahawa Smith tidak besetuju bahawa Algeria dan Mesir disebut sebagai satu masyarakat majmuk walaupun berlakunya pertembungan di antara kumpulan-kumpulan tertentu kerana bagi Smith masyarakat majmuk mestilah satu masyarakat yang terkawal dan aman di bawa satu kuasa pemerintah. Jika pandangan Berghe di ambil kira maka Algeria dan Mesir adalah sesuai dipanggil sebagai satu masyarakat majmuk. Begitu juga dengan pandangan Morris, Crowley dan Benedict bahawa konsep masyarakat majmuk adalah mereka membincangkan kewujudan fahaman berpuak-puakan ataupun perkelompokan di dalam kumpulan etnik atau ras. Justeru, Mesir dan Algeria sesuai diletakkan dalam kelompok masyarakat majmuk.
Bgitu juga dengan pandangan Cynthia H. Enloe yang telah mengemukakan tiga jenis suku bangsa tertentu. Pertamanya, suku bangsa yang berpuak-puak. Keduanya, suku bangsa kebangsaan yang dibahagikan kepada suku bangsa kebangsaan dari luar dan suku bangsa bumiputera. Ketiganya, suku bangsa ras baru asalnya.
Namun, bagi Van den Berghe berpandangan yang bertentangan dengan Smith terhadap penakrifan masyarakat majmuk. Berrghe beranggapan bahawa masyarakat majmuk yang unggul mestilah tidak ada kata sepakat, wujud pergaduhan di antara kumpulan, satu darjah yang tinggi wujud di antara kumpulan, pencapaian integrasi sosial melalui kekuasaan dan saling kebergantungan ekonomi dan yang kelimanya adalah dominasi politik oleh satu kumpulan terhadap kumpulan yang lain. Bermakna, Berghe menolak bahawa sekiranya masyarakat berbilang kaum yang harmoni tidak sepatutnya dipanggil sebagai masyarakat majmuk melainkan timbulnya perbalahan dan seumpamanya.
Arend Lijphart dalam analisisnya dalam mengkaji pendekatan negara yang mengamalkan demokrasi consociational menyebut bahawa demkorasi jenis ini melibatkan kerajaan yang ditubuhkan oleh gabungan elit yang terdiri daripada pelbagai kumpulan etnik yang perlu kepada perkongsian kuasa. Arend Lijphart mengklasifikasikan demokrasi consociational kepada empat kreteria iaitu yang pertamanya penubuhan gabungan pemimpin atau ketua semua kumpulan etnik yang penting dalam masyarakat majmuk. Keduanya, hak veto yang sama di antara kumpulan adalah penting untuk melindungi hak minoriti. Ketiganya, propotionalilty atau peruntukan dalam peratusan tertentu dalam aspek perwakilan politik, jawatan kerajaan, agihan peruntukan kewangan dari kerajaan dan seumpamanya. Keempatnya, kuasa autonomi yang diberikan kepada setiap kumpulan etnik untk menguruskan hal ehwal masing-masing.
Sebab itu, dalam memberikan contoh terhadap negara yang mengamalkan demokrasi consociational, Malaysia adalah negara yang cukup sesuai perkara ini. Sepertimana yang dijelaskan oleh Paul M. Lubeck dalam tulisannya ini, kerajaan yang dipimpin oleh BN telah mengambil tindakan yang drastik untuk memperkenalkan DEB ke dalam masyarakat kerana ia adalah satu pendekatan dan strategi untuk memastikan bahawa pertembungan di antara kaum yang melibatkan jurang ekonomi yang ketara di antara kaum Melayu dan Cina sehingga perbezaan ini menyebabkan peristiwa berdarah 13 Mei 1969 berlaku.
Begitu juga dengan pembahagian kuasa terhadap parti yang menganggotai parti kerajaan iaitu BN yang mana pengagihan kerusi dalam pilihanraya umum dan pengagihan jawatan dalam kerajaan telah dibuat berdasarkan kepada kedudukan komponen parti dalam BN.
Perkara ini juga disokong oleh teori Furnivall bahawa dalam keadaan keretakan dan pemisahan ini pergaduhan di antara kumpulan-kumpulan masyarakat majmuk sering kali berlaku disebabkan perebutan dan persaingan untuk memenangi kuasa-kuasa ekonomi dan politik. Bermakna, walaupun pengagihan kuasa politik telah dibuat dengan satu suara bersama namun ia belum menjamin bahawa kumpulan-kumpulan masyarakat majmuk akan berenti daripada mmbuat tuntutan tertentu yang memberikan kepentingan kepada kaum tersebut.
Dalam kes Malaysia analisis Rabushka dan Shepsle dapat digunakan kerana kedua-duanya menggunakan tahap intensiti garisan-garisan pemisah serata cara garisan-garisan tersebut mengakibatkan pergaduhan dan konflik politik. Rabushka dan Shepsle dalam kes kajian terhadap Malaysia telah memberikan lima peringkat paradigm perkembangan politik dala masyarakat majmuk sebelum kemerdekaan sebagai satu keadaan kerjasama anara kaum.
Konflik dilihat berlaku di dalam masyarakat majmuk namun apakah sebenarnya yang dimaksudkan dengan konflik yang dinyatakan oleh Paul M. Lubeck dalam kajiannya ini? Adakah dengan hanya berlakunya pertembungan maka ia sudah patut dipanggil konflik? Nordlinger menakrifkan bahawa konflik adalah sebagai meruncing apabila isu-isu yang dipertikaikan di anggap sebagai sangat penting yang mana melibatkan identiti sosial kumpulan dan sebagainya. Justeru pengawalan konflik perlu dilakukan dan Eric Nordlinger dalam kajiannya berkaitan dengan pengawalan konflik terhadap amalan-amalan pengawalan konflik terhadap beberapa buah negara berdasarkan kepada suasana politik negara tersebut.
Nordlinger menyatakan enam amalan pengawalan konflik iaitu gabungan parti pemerintah yang stabil seperti Malaysia dan Austria, keduanya adalah prinsip proportionality iaitu apabila pembahagian atau perkongsian sesuatu dilakukan secara berkadar atau seimbang antara kumpulan-kumpulan yang berkonflik seperti yang berlaku di Lubnan dan Belgium, ketiganya adalah veto yang sama atau mutual veto iaitu kuasa veto yang sama diberikan kepada setiap kumpulan yang berkonflik sepertimana yang diaplikasikan di Austria semasa pemerintahan Austria’s Grand Coalition daripada tahun 1945 sehingga 1966 secara meluas. Perkara yang keempat adalah tidak mempolitikkan sesuatu atas sebab tertentu (purposive depoliticization) untuk mengurangkan ketegangan dan konflik. Perkara yang ke lima adalah amalan-amalan lain seperti kompromi ataupun tolak ansur dan yang keenamnya adalah pemberian konsesi daripada kumpulan yang berkonflik tanpa mendapatkan sebarang konsesi ataupun balasan.
Mengikut pandangan Nordlinger dalam amalan yang sepatutnya digunakan oleh pemerintah untuk mengawal konflik perlu dilihat dan diaplikasikan dalam beberapa perkara. Jika dilihat daripada enam amalan tersebut, Malaysia adalah merupakan negara yang berjaya mengurangkan konflik dalam masyarakat dengan mengambil pendekatan dalam perkara yang keempat dan kelima. Keputusan bersama di kalangan parti pemerintah yang menyedari bahawa terdapat isu-isu yang sensitif yang sedang berlegar di dalam masyarakat seperti isu agama dan kaum yang dilihat akan menimbulkan ketegangan dalam masyarakat akan dielakkan daripada diperbincangkan.
Namun kawalan terhadap isu-isu tertentu sepertimana yang disebut oleh Nordlinger agar isu-isu sensitif yang berlegar di dalam masyarakat tidak dibincangkan tetap juga berlaku walaupun tidak sekerap yang ada termasuklah di Malaysia.
Jika dilihat kajian Nordlinger terhadap persoalan konflik ini, pemerintah Mesir tidak berupaya untuk mengawal konflik yang berlaku kerana tidak ada berlakunya kompromi di antara kerajaan dengan kumpulan-kumpulan yang menentang tetapi lebih menggunakan pendekatan yang keras terhadap pihak lawan. Sebagai buktinya, Mubarak mempunyai rekod hak asasi manusia yang buruk sepertimana yang dijelaskan di dalam rencana ini. Mubarak tidak menggunakan pendekatan kompromi dengan mana-mana kumpulan yang dilihat menentangnya sedangkan pendekatan seperti ini sudah tentu akan memberikan ruang yang lebih luas kepada kerajaan pimpinannya untuk mendapatkan kuasa pemerintahan dan mengurangkan tekanan daripada pihak penentang.
Begitu juga dengan Algeria yang mengambil pendekatan kekerasan sehingga berlakunya pembunuhan termasuklah pembunuhan 200 rakyat Algeria yang tidak mahu mematuhi perintah berkurung pada tahun 1988. Ditambah lagi dengan peperangan di Algeria yang mengorbankan seramai 30 ribu orang seperti mana yang dilaporkan oleh regim Algeria. Kemudian, berlakunya pula pengharaman terhadap FIS oleh kerajaan tentera pada bulan Mac 1991 setelah FIS menang dalam pusingan pertama pilihanraya Algeria. Bezanya, apabila liamine Zeroul dilantik menjadi Presiden Algeria, beliau cuba menggunakan pendekatan untuk berdialog dengan kumpulan penentang dan akhirnya berjaya memecahkan FIS kepada dua kumpulan kerana ada di antara kumpulan FIS tidak bersetuju dengan pendekatan yang ingin dicapai dengan Zeroul.
Daripada pelbagai pandangan sarjana ini, kita dapati bahawa tindakan yang dilakukan oleh pemerintah Mesir dan Algeria sememangnya telah menyebabkan konflik yang dihadapi cukup tinggi. Mesir yang dipimpin oleh Hosni Mubarak sememangnya telah gagal dalam banyak perkara dalam menyelesaikan masalah ataupun konflik yang dihadapi di Mesir sehingga ia telah membawa pemerintahan beliau masih terus ditentang oleh golongan pejuang Islam termasuklah melalui medan pilihanraya.
Algeria pula walaupun pada peringkat awalnya menggunakan kaedah kekerasan untuk menentang puak penentang sehingga tentera mengambil alih kuasa kerajaan namun mengubah pendekatan untuk mengadakan kompromi dan dialog bersama kumpulan FIS. Walaupun masih lagi terdapat penentangan daripada FIS tetapi pendekatan yang dilakukan oleh Zeroul berjaya mengurangkan ketengangan. Pendekatan seperti ini juga telah dilakukan oleh kerajaan Filifina di bawah pimpinan Aroyyo Machapagal, Perdana Menteri Filifina yang berani untuk mengadakan undingan dengan pejuang pembebasan Moro yang akhirnya kumpulan ini telah pecah kepada dua kumpulan yang mana salah satunya bersetuju dengan rundingan damai manakala kumpulan yang satu lagi tidak bersetuju malah mahukan pembebasan Moro diteruskan juga tanpa kompomi.
Kesimpulan
Berdasarkan kepada kajian yang dibuat oleh Paul M. Lubeck dalam tulisannya ini, konflik yang berlaku di dalam negara yang majoritinya umat Islam bukannya satu perkara yang kecil kerana ia melibatkan kebanyakkan negara-negara di dunia. Jika dilihat daripada puncanya adalah kerana kesan daripada penghasilan pengeluaran petroleum di dalam negara tersebut sehingga menyebabkan berlakunya peningkatan mendadak ekonomi negara. Peningkatan mendadak ini telah menyebabkan banyak pihak yang mahukan nikmat ekonomi yang dicapai oleh kerajaan dikongsi bersama rakyat dalam banyak aspek seperti pendidikan, kebajikan, peluang pekerjaan dan sebagainya.
Apabila kerajaan tidak berjaya menjalankan harapan rakyat maka timbul desakan dan bantahan dan membawa kepada penentangan daripada kumpulan-kumpulan lain sehingga parti pemerintah mengambil tindakan yang mahu memastikan bahawa kumpulan-kumpulan penentang ini dilemahkan seterusnya menstabilkan kerajaan yang ada.
Pendekatan yang diambil oleh Mesir dan Algeria dikategorikan sebagai pendekatan yang menghasilkan konflik yang tinggi manakala pendekatan yang diambil oleh Malaysia adalah pendekatan yang menghasilkan konflik yang rendah. Bermakna, persoalan berkaitan dengan masyarakat majmuk yang pastinya akan menghadapi pelbagai kumpulan yang mempunyai agenda tersendiri sukar untuk dinafikan namun ia pasti dapat dielakkan sekiranya pemerintah bijak untuk mengunakan pendekatan seperti mana yang telah diterangkan di dalam analisis ini mengikut pandangan pakar-pakar dalam bidang masyarakat majmuk.
Namun, tidak semua pendekatan tersebut sesuai dengan keadaan yang berlaku di dalam sesebuah negara kerana ia bergantung juga dengan komposisi kaum dan komposisi kumpulan-kumpulan tertentu. Di Malaysia, pendekatan yang dibuat lebih mudah untuk diaplikasikan kerana ia melibatkan tiga kaum yang berbeza iaitu Melayu, Cina dan India manakala di Mesir pula ia melibatkan kaum yang sama tetapi mempunyai ideologi yang berbeza.
Walaupun realitinya bukanlah perkara yang mudah untuk mengatasi masalah dalam masyarakat majmuk namun usaha perlu dibuat dan diteruskan agar pertembungan yang berlaku dapat dikurangkan ke tahap yang paling minima.
